- Χαλδαίοι
- Κάτοικοι μιας περιοχής (Χαλδαίας), της οποίας είναι δύσκολο να καθοριστούν τα ακριβή όρια. Στα σφηνοειδή κείμενα η Χαλδαία είναι η κεντρική Βαβυλωνία· αργότερα όμως χαρακτηριζόταν ολόκληρη η Βαβυλωνία και με την έννοια αυτή ο όρος συναντάται στη Βίβλο. Μεταξύ των χαλδαϊκών πόλεων η Ουρ αναφέρεται ως πατρίδα του Αβραάμ. Ως εθνική ονομασία αναφέρεται σε ένα σημιτικό κορμό, που, προερχόμενος ίσως από την ανατολική Αραβία, εισέδυσε στη Μεσοποταμία. Στην Παλαιά Διαθήκη ο προφήτης Ιεζεκιήλ (κεφ. κγ’, 14 κ.ε.) περιγράφει τους X. ως πολεμιστές. Αυτοί εγκαταστάθηκαν στη χώρα, καταλαμβάνοντας κυρίως την ύπαιθρο και αφήνοντας στις πόλεις τον βαβυλωνιακό πληθυσμό, με τον οποίο έρχονταν συχνά σε σύγκρουση. Σχηματίστηκε έτσι ένα σύστημα συμμαχιών, σύμφωνα με το οποίο οι X. στηρίζονταν στους Ελαμίτες και οι Βαβυλώνιοι στους Ασσυρίους. Μερικοί X. ηγεμόνες κατόρθωσαν να ανέβουν στον θρόνο της Βαβυλώνας· μεταξύ αυτών, ιδιαίτερα ονομαστός είναι ο Μερόνταχ-μπάλανταν, που διατήρησε τον θρόνο του για 12 χρόνια παρά τον πόλεμο που του έκανε ο ισχυρός Σαργών, βασιλιάς της Ασσυρίας. Σιγά σιγά το παιχνίδι των συμμαχιών άλλαξε και οι Βαβυλώνιοι πέρασαν στο αντίπαλο προς τους Ασσυρίους στρατόπεδο· φτάνουμε έτσι, το 625 π.Χ., στην εγκαθίδρυση της χαλδαϊκής δυναστείας (που ονομάζεται και νεοβαβυλωνιακή), χάρη στον Ναβοπολάσσαρ. Ο περιφημότερος ηγεμόνας της δυναστείας αυτής είναι ο Ναβουχοδονόσορ, γνωστός τόσο για τη νίκη του επί των Αιγυπτίων στην Καρχεμίς (605 π.Χ.) –νίκη που απέσπασε τη Συρία και την Παλαιστίνη από την αιγυπτιακή επιρροή και την έθεσε στη βαβυλωνιακή σφαίρα επιρροής– όσο και για την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 587 π.Χ. Στη Βίβλο, με τον όρο χαλδαίος, εννοείται επίσης και άνθρωπος ειδικευμένος στις απόκρυφες επιστήμες και ιδιαίτερα στη μαντική. Με την ονομασία X. χαρακτηρίζονται, τέλος, οι ρωμαιοκαθολικοί εκείνοι που, εγκαταλείποντας τη νεστοριανή αίρεση, ενώθηκαν με τη Δυτ. Εκκλησία. Υπάρχουν δύο ομάδες από αυτούς, μια εγκαταστημένη στις περιοχές της Μεσοποταμίας και μια στην ακτή Μαλαμπάρ (δυτική Ινδία)· οι τελευταίοι ονομάζονται επίσης χριστιανοί του Αποστόλου Θωμά.
Dictionary of Greek. 2013.